Piramide van Zorg

Met lichte verbazing en ook vooral ergernis zit ik al de hele week de ontwikkelingen in de zorg van het kabinet te volgen. En niets is zo veranderlijk en tegenstrijdig in Nederland als het weer, en het kabinet. Het is uiterst begrijpelijk dat er iets veranderd moet worden in de langdurige zorg. Het kost veel te veel geld en veranderingen zijn nou eenmaal noodzakelijk om de zorg in stand te houden. En laten we eerlijk zijn. Wat zijn we gewend onze oudere medemens te verwennen.

Afgelopen week kwam het kabinet met het idee om een wet aan te nemen waarin alle ouderen recht hebben op schone kleding en incontinentie materiaal bij een 'ongelukje'. Nog geen dag later werd besloten dat dit in strijd was met de wet om ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen, dus deze wet werd onmiddelijk weer ingetrokken.

Vandaag verscheen dit bericht: "Kabinet regelt kwailteitseisen voor zorg". Dat het kabinet meer controle wil op kwaliteit. Controle van kwaliteit is geweldig. Het zorgt er voor dat zorginstellingen zich aan bepaalde regels houdt, aan eisen moet voldoen, en er op toe zien dat er goede zorg wordt uitgevoerd. Wat ik hierin alleen niet zo goed begrijp, is dat je wél wilt toezien op kwaliteit, maar dat het recht op een verdroging daar niet bij zit. Terwijl je toch zou denken dat een schoon en droog lichaam toch echt één van de eerste levensbehoeften van de mens is.

Kennen jullie nog de Piramide van Maslow? De piramide die zo goed weet aan te geven wat de behoeftes van de mens is, prachtig gerangschikt in 5 lagen, de onderste laag het belangrijk, en wanneer je aan een laag voldoet, kom je een stukje hoger in de piramide. Als je deze piramide nou eens betrekt op de zorg. Of eigenlijk als je deze piramide eens omzet in de Piramide van Zorg? Dan krijg je naar mijn idee ongeveer onderstaand model:

1

Lichamelijke behoefte

(Behoefte aan eten, drinken, medicijnen, comfort, schoon lichaam, toiletgang)

2

Omgeving

(Behoefte aan een (t)huis, hulpmiddelen, schoonmaakhulp, veiligheid)

3

Sociale contacten

(Behoefte aan contacten met familie, vrijwilligers, mantelzorg, vrienden, bekenden)

4

Zingeving

(Behoefte om gezien te worden, serieus genomen te worden, gehoord worden)

5

Specialisme

(Zorg van bovenaf, geregelde zorg door derden, zorg vastgelegd in plannen en protocollen, 'onzichtbare zorg')

Je begint bij 1, en wanneer je hieraan kunt voldoen ga je door naar 2 en verder. 1 is het belangrijkst, 5 het minst. Helemaal voor de cliënt zelf gezien. Ouderen willen eerst directe zorg, een prettige omgeving, sociale contacten en lekker in hun vel zitten, en pas helemaal onderaan het lijstje komt de vastgelegde zorg. Want dat is het minst zichtbaar voor cliënten. Begrijpelijk ook dat wat in direct contact staat ook belangrijker is dan iets wat je niet kunt zien. Nederland heeft last van controledrang. Er moet maar gecontroleerd worden op alle aspecten, en verliest daarbij uit het oog wat echt belangrijk is. Want sinds wanneer is de wet op kwaliteit belangrijker dan voldoen aan de eerste levensbehoefte? Op schone, droge kleren en incontinentie materiaal? Ik mag hopen dat er in de eisen op kwaliteit, ook wordt vastgelegd op de eisen van de belangrijkste zorg en behoeften.

Laten we vooral lekker back to basic blijven. Hier mogen cliënten zelf ook aan meewerken, want we hoeven ze niet te blijven verwennen met allerlei diensten. Ik ben heel benieuwd naar de inhoud van de wet op kwaliteitseisen. En ook naar alle wetten die nog zullen komen. Afgelopen week was het zo tegenstrijdig, dat ik ontzettend benieuwd ben naar de middenweg die ongetwijfeld gevonden zal worden!