Piramide van Zorg

Met lichte verbazing en ook vooral ergernis zit ik al de hele week de ontwikkelingen in de zorg van het kabinet te volgen. En niets is zo veranderlijk en tegenstrijdig in Nederland als het weer, en het kabinet. Het is uiterst begrijpelijk dat er iets veranderd moet worden in de langdurige zorg. Het kost veel te veel geld en veranderingen zijn nou eenmaal noodzakelijk om de zorg in stand te houden. En laten we eerlijk zijn. Wat zijn we gewend onze oudere medemens te verwennen.

Afgelopen week kwam het kabinet met het idee om een wet aan te nemen waarin alle ouderen recht hebben op schone kleding en incontinentie materiaal bij een 'ongelukje'. Nog geen dag later werd besloten dat dit in strijd was met de wet om ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen, dus deze wet werd onmiddelijk weer ingetrokken.

Vandaag verscheen dit bericht: "Kabinet regelt kwailteitseisen voor zorg". Dat het kabinet meer controle wil op kwaliteit. Controle van kwaliteit is geweldig. Het zorgt er voor dat zorginstellingen zich aan bepaalde regels houdt, aan eisen moet voldoen, en er op toe zien dat er goede zorg wordt uitgevoerd. Wat ik hierin alleen niet zo goed begrijp, is dat je wél wilt toezien op kwaliteit, maar dat het recht op een verdroging daar niet bij zit. Terwijl je toch zou denken dat een schoon en droog lichaam toch echt één van de eerste levensbehoeften van de mens is.

Kennen jullie nog de Piramide van Maslow? De piramide die zo goed weet aan te geven wat de behoeftes van de mens is, prachtig gerangschikt in 5 lagen, de onderste laag het belangrijk, en wanneer je aan een laag voldoet, kom je een stukje hoger in de piramide. Als je deze piramide nou eens betrekt op de zorg. Of eigenlijk als je deze piramide eens omzet in de Piramide van Zorg? Dan krijg je naar mijn idee ongeveer onderstaand model:

1

Lichamelijke behoefte

(Behoefte aan eten, drinken, medicijnen, comfort, schoon lichaam, toiletgang)

2

Omgeving

(Behoefte aan een (t)huis, hulpmiddelen, schoonmaakhulp, veiligheid)

3

Sociale contacten

(Behoefte aan contacten met familie, vrijwilligers, mantelzorg, vrienden, bekenden)

4

Zingeving

(Behoefte om gezien te worden, serieus genomen te worden, gehoord worden)

5

Specialisme

(Zorg van bovenaf, geregelde zorg door derden, zorg vastgelegd in plannen en protocollen, 'onzichtbare zorg')

Je begint bij 1, en wanneer je hieraan kunt voldoen ga je door naar 2 en verder. 1 is het belangrijkst, 5 het minst. Helemaal voor de cliënt zelf gezien. Ouderen willen eerst directe zorg, een prettige omgeving, sociale contacten en lekker in hun vel zitten, en pas helemaal onderaan het lijstje komt de vastgelegde zorg. Want dat is het minst zichtbaar voor cliënten. Begrijpelijk ook dat wat in direct contact staat ook belangrijker is dan iets wat je niet kunt zien. Nederland heeft last van controledrang. Er moet maar gecontroleerd worden op alle aspecten, en verliest daarbij uit het oog wat echt belangrijk is. Want sinds wanneer is de wet op kwaliteit belangrijker dan voldoen aan de eerste levensbehoefte? Op schone, droge kleren en incontinentie materiaal? Ik mag hopen dat er in de eisen op kwaliteit, ook wordt vastgelegd op de eisen van de belangrijkste zorg en behoeften.

Laten we vooral lekker back to basic blijven. Hier mogen cliënten zelf ook aan meewerken, want we hoeven ze niet te blijven verwennen met allerlei diensten. Ik ben heel benieuwd naar de inhoud van de wet op kwaliteitseisen. En ook naar alle wetten die nog zullen komen. Afgelopen week was het zo tegenstrijdig, dat ik ontzettend benieuwd ben naar de middenweg die ongetwijfeld gevonden zal worden! 

Strijd mee tegen eenzaamheid

de eenzaamheid

 zelfst.naamw. (v.)

Uitspraak:

['enzamhɛit]

situatie dat je alleen bent of je zo voelt

Voorbeelden:

`Oude mensen zijn vaak eenzaam.`, `Ze voelt zich eenzaam ondanks alle hulpverleners om zich heen.`

Soms ken je iemand, en die iemand weet een fantastisch project van de grond te krijgen. Net als ik zullen er meer mensen in de zorg werken die eenzaamheid tegen komen. Eenzaamheid is een leed. En het maakt niet uit voor wie, eenzaamheid is een gevoel, een ervaring, waarvan je zou willen dat niemand dat hoeft te kennen. Eenzaamheid is gestold alleen-zijn. Iemand is alleen en beseft zich dat ook. En vaak komt daar veel emotie bij kijken. Alleen geldt eenzaamheid niet alleen voor zorg-ontvangers, er zijn ook anderen in dit land die eenzaamheid ervaren. Veel te veel mensen als je het mij vraagt. Als we in een land wonen met zo veel mensen, hoe kan het dan dat we soms niet aan die mensen denken die dat ook nodig zijn?

Maar dan zijn er van die mensen die weten te strijden tegen eenzaamheid. Die niet alleen vinden dat er wat aan gedaan moet worden, maar dat ook gewoon dóen! Zo kwam ik Project Postvriend tegen. Hier kun je mensen aanmelden die wel een kaartje, of regelmatige post, kunnen ontvangen. Jezelf aanmelden mag uiteraard ook. Of, als je wilt, kun je je ook aanmelden om zelf een kaarte sturen naar iemand die dat wel kan gebruiken. Een prachtig project, in de strijd tegen eenzaamheid.

Naast dit mooie project, is er nog meer ontstaan. In samenwerking is er een festival bedacht en opgestart. Met hulp bij het ontwerpen van het logo door Studio Stift, en met medewerking van andere creatievelingen, zoals Soes & So is er iets heel moois ontstaan. Voor iedereen die graag in contact wil komen met anderen, die een dagje wil aanschuiven voor een kop thee van de vrolijke theetante, goed advies van de Liefdesdokter, of een handwerkactiviteit wil doen kan op zondag 5 oktober terecht bij het Kom er bij Festival! Dit wordt gehouden in Eindhoven en is voor iedereen die samen wil zijn. Samen in de strijd tegen eenzaamheid.

Wat goed dat er mensen zijn die op deze manier geestelijk voor anderen zorgen. En het zou natuurlijk nog beter zijn als iedereen die wil op 5 oktober naar het festival komt! Ga naar de site voor meer informatie!

Tot dan!!

Festival Kom Erbij

Kom Erbij. Maak contact. Verbind. Haak aan. Speel samen. Ga in gesprek. Deel. Ontmoet elkaar. Doe mee!

Ontmoet Eindhoven!

No Hurry, No Worry

"Uiteindelijk komt altijd alles goed"

Eén van de uitspraken die ik zelf vaak, erg vaak, heb gedaan. Ik maak mijzelf niet zo snel druk, en ik heb al helemaal nooit haast. Ik kom dan ook met enig regelmaat te laat. Bij deze excuses voor een ieder die ik wel eens heb laten wachten. Wachten is gewoon een ondergewaardeerde vorm van vrije tijd. Dus eigenlijk mag je dankbaar zijn voor dat kleine beetje extra vrije tijd dat ik je gegeven heb.

Enfin. Gisteren zat ik voor het eerst in lange tijd weer op school en de docent zei als één van de eerste dingen. "Uiteindelijk komt altijd alles goed". Zij stak daarbij een verhaal af over dat het bewezen is dat alle problemen zich vaak uiteindelijk vanzelf wel oplossen, als je ze een weekje de tijd geeft. En ik bedacht mij dat dat zo waar is. Heb je ooit een probleem gehad dat niet op te lossen was? Vaak dienen problemen zich aan, en schiet je enorm in de stress. Maar als je even wacht, een nachtje over slaapt, lijkt het al wat minder erg, dan komt het weekend, laat je het even liggen en na het weekend heeft de oplossing zichzelf vaak al aangediend. Dat iemand in je omgeving zegt "O, hoeft al niet meer hoor, het is al klaar". En dat je er helemaal niets voor hebt hoeven doen.

Dan heb je nog die e-mails in je inbox met zo'n schreeuwerig uitroepteken waarin iemand op de zéér korte termijn een beroep op je wil doen. Die mails moet je nooit gelijk openen! Als je een paar uur wacht, en dan reageert, komt vaak het bericht terug dat het al is opgelost. En ook daar heb je dan niets voor hoeven doen. En waarom zo'n uitroepteken? Wie denken zij wel niet dat ze zijn door een beroep te doen op jouw urgentie? Helemaal niemand dus. Gewoon even een beetje tijd geven en dan komt vanzelf alles goed. Laat een ander je nooit haast of een probleem aanjagen.

Dus voor alle problemen; Geef het een beetje tijd en geduld, en het lost vanzelf wel op. En als er een keer écht een probleem is die niet valt op te lossen; Vind dan een manier om er mee om te gaan, om er mee te leren leven. Dat is helemaal niet erg, en vaak valt het ook dan alsnog wel mee. Naast het ont-moeten, nu dan ook maar ont-zorgen.

Mooi-Monologen

Ik hou van mooi. En ik hou van mooi-monologen. Als vaste lezer van het blad Flow ben ik mij hier heel erg bewust van geworden, want sinds er een mooi-monoloog van Hanneke Groenteman in stond was ik verkocht. Haar beschrijving van wat zij mooi vind, haar monoloog over al het moois, en over hoe ze niet zo veel moois aan haarzelf vind, hoe zij van al het moois een prachtig collumn heeft geschreven met al het moois er in vermeld zonder dat het bedrukt wordt door een kritische tegengestelde mening zoals ze zelf zegt. En terwijl ik het lees merk ik op dat ik heel veel hetzelfde mooi vind, en een paar dingen helemaal niet. Maar dat weet Hanneke Groenteman toch niet als ik dat tegen de Flow aan zit te roepen.

Waar ik bijna net zo gevoelig voor ben zijn dingen die fijn zijn. Zoals het boek van Claudia de Breij met deze zelfde titel. "Dingen die fijn zijn", zoals je bloemen op een vaas zetten zonder ze schuin af te snijden en dat ze dan tóch twee weken blijven staan. En ik weet dat er op dit moment meer mensen, net als ik, al heftig knikkend naar hun beeldscherm zitten te kijken omdat ze zich er in herkennen.

Het benoemen van het positieve. Benoemen wat je mooi vind, benoemen wat je fijn vind. Het is heerlijk om je dit te bedenken op een regenachtige, saaie, druilerige dag, of op een mooie zonnige dag, eigenlijk maakt het niet uit wat voor dag het is, het is altijd prettig om eens stil te staan bij deze mooie dingen. Want daardoor ben je onbewust bezig een flink portie positivisme aan jezelf te geven waardoor je een ontzettend blij hoofd krijgt.

En nu ik aan deze blog begonnen ben vind ik eigenlijk dat ik ook een lijstje van al het moois aan jullie schuldig ben. Zoals de pianomuziek uit de film 'Amélie' met op de eerst plaats La valse d'Amélie, de mooie afbeeldingen op de website van We Heart It, het boek van John Williams 'Stoner', het krijgen van een fijn comliment, een prachtige sunsetter aan het einde van de dag, het zien van de liefde en geborgenheid tussen mensen, bloeiende bloemen in het wild, bloeiende bloemen in de tuin, bloeiende bloemen in huis, bloeiende bloemen in het algemeen. Een prachtig diner, de wind die door je haren strijkt, de film Amour, vrienden die laten weten dat ze aan je denken, de glimlach van ieder willekeurig persoon, zorgen voor anderen, wakker worden door de zon die door je ramen schijnt, een stel perfect-bij-elkaar-passende kleren, Fauré's Requiem, oude gezinsfoto's, poëzie van Bernard ter Haar, Plint gedichten.

 

Door al het moois is mijn hoofd weer mooi in de plooi gevallen en weet ik mooi weer wat ik ga doen. Mooi he?

(R)Echt

Ik kijk de uitzending van Nieuwsuur terug waarin het overlijden van een cliënt van zorginstelling Novo centraal staat. De beelden waarin te zien is hoe deze vrouw door haar begeleiders doodgedrukt wordt staan op mijn netvlies gebrand. Ik kan en wil ze niet vergeten. Deze arme vrouw die weerloos op de grond ligt met drie vrouwen die niet lijken te weten wat ze doen op haar bovenlichaam. Waarna ze haar op de grond achterlaten en vervolgens te zien is hoe het arrestatieteam van de politie haar levenloze lichaam in de time-out ruimte vind. Deze vrouw die niets kon doen om zich te verweren, die zo onrechtmatig behandeld is. Woede en kippevel brengt dit bij mij naar boven. Pure onmacht én onrecht. Dit had nooit mogen gebeuren, het leven van deze vrouw is niet op gelijke waarde geschat.

De afgelopen weken zag ik in mijn twitter tijdlijn verschillende reacties voorbij komen op de uitzendingen van 'Uitgezet'. Vooral verontwaardigde reacties waren dit. Uit nieuwgierigheid ging ik ook een uitzending kijken, ik wilde immers graag weten waarom al deze pittige opmerkingen geplaatst werden. Bij het zien van de uitzending werd het mij heel duidelijk. Mijn hemel, wat wordt deze mensen aangedaan? Wat gaat dit land slecht om met de medemens, want dat zijn het, medemensen! Mensen die net als jij en ik ter wereld zijn gekomen, in barre omstandigheden verkeerden en hier op zoek zijn naar een beter leven. In plaats van deze mensen een beter leven te geven wordt er met ze omgegaan alsof het criminelen zijn. Wat geeft ons het recht om deze mensen zo veel onrecht aan te doen? Gewoon mensen, zoals jij en ik?

Maar ook dichtbij is onrecht, hoe vaak worden mensen in je omgeving genegeerd? Ik zag het onlangs op een feestje. Er stond een groep mensen die iemand aan tafel volledig negeerden. Wat geeft ons het recht om zo met iemand om te gaan?

De lijst is eindeloos. Wij, verwende nederlanders, tegen de mensen in arme landen die voor een paar cent per dag uitgebuit worden om voor ons kleding en schoenen te maken. Onterecht. Kinderen in China, meisjes, die ter wereld zijn gekomen en die meteen sterven omdat jongens meer recht hebben op leven. Onterecht.

Wij zijn allemaal mensen, waar ook ter wereld die het leven hebben gekregen. Wat ik niet begrijp is waar het onrecht vandaan komt. Boosheid en verdriet roept dit op. Maar laten we één ding afspreken. Laten we zorgen en goed zijn voor de mensen om ons heen. Laten we iedereen het gevoel geven dat ze er mogen zijn, dat ze wat waard zijn, dat we allemaal gelijk zijn. Ieder mens is hetzelfde, iedereen heeft een hart en bloed dat door zijn aderen pompt, en niemand heeft gekozen voor een onrechtmatig bestaan. Laten we klein beginnen. In onze eigen omgeving. Als wij dat allemaal doen, en iedereen volgt, wordt het onrecht terug gebracht en is er hoop. Hoop op recht op een goed leven. Zoals iedereen dat verdiend. Je hoeft en kunt niet iedereen even mooi, aardig, slim of leuk vinden, alleen kun je diegene dan nog wel behandelen als een gelijke. Het is heel gezond om af en toe eens een stap opzij te doen om de ruimte te geven aan een ander. Omdat diegene daar recht op heeft. Echt.

Zou dat geen droom zijn? De ultieme gerechtigheid?

Treffen

 

 

"Je moet proberen gericht de snaren te raken. Net als in een gesprek, je moet er niet omheen draaien, maar je moet gewoon dat zeggen waar het om gaat. Zo is het ook met gitaar spelen. Treffen noem je dat."...

 

.... Aldus mijn gitaar leraar. Deze woorden zijn blijven hangen, en soms komen ze te pas en te onpas opeens weer boven. Het krijsende aapje dat mijn gedachte heet haalt hem even weer tevoorschijn. Wijze woorden vind ik het, vooral als je ze heel breed neemt is het ontzettend waar. Hoevaak draaien we om de kern heen en vergeten we waar het eigenlijk om gaat.

 

Treffen.

 

Het krijgt opeens een heel brede betekenis. Treffen, als in het duidelijk stellen van het doel. Treffen, als dat je iemand ontmoet. Treffen, als in geluk hebben.

 

De afgelopen jaren heb ik steeds meer geleerd om te treffen. Niet steeds om het grote geheel heen draaien, maar duidelijk stellen wat eigenlijk mijn bedoeling is. Zolang ik weet wat ik wil, en waar ik zijn wil is er een heel duidelijk pad. Voor mij is het treffen van anderen een van de belangrijkste dingen. Ik vind het prettig om gezelschap te hebben. Ook al ben ik wel graag alleen, en kan ik ook heel goed alleen zijn, voor mij gaat niets boven gezelligheid, en het liefst doe ik dat in het bijzijn van de mensen die ik lief heb. Ik tref ze graag, en vind het heerlijk om om mijn tijd te delen. Door het treffen van mensen tref ik ook een van mijn doelen.

 

Daarom vind ik het ook zo fijn om in de zorg te werken. Daar tref ik dagelijks mensen. Ik mag voor ze zorgen, mijn tijd met ze delen, met bewoners, met collega's, met gasten. Heerlijk, altijd in het gezelschap van anderen. Soms ga ik 's middags even in de hal zitten. Hier zitten bewoners 's middags vaak even samen een kop koffie te drinken en bespreken dan lief en leed met elkaar en iedere voorbijganger wordt gekeurd met de bijpassende vraag "Ken ie die wel?". Zij spreken van te voren niet af om te komen, zij treffen elkaar gewoon, er gaat iemand zitten aan de 'stamtafel', en de rest komt vanzelf wel aanwaaien.

 

Als ik er nu zo over nadenk, aan mijn naasten, mijn huisje, mijn werk, mijn omgeving, en mijn leven heb ik het heel goed. Natuurlijk zijn er dingen die ik te wensen en te dromen heb.... Maar eigenlijk heb ik het enorm getroffen.

Geschikt/ongeschikt

"Je moet echt een andere beroepsrichting gaan kiezen, je bent absoluut niet geschikt om in de zorg aan het werk te gaan. Je moet niet werken met mensen, je moet een kantoorbaan zoeken of iets voor jezelf".

Deze woorden galmen dagelijks door mijn hoofd. Ik ben 17 en zit op school met twee leraressen die eigenlijk van mij verwachten dat ik direct stop met de opleiding SPW omdat zij vinden dat ik het niet kan. Niet sociaal opgesteld en zeker niet in staat om in teamverband te werken. Verdrietig door deze woorden was ik eigenlijk ook boos. Wat weten zij er nou van? Zij hebben een totaal verkeerd beeld van wie ik ben, en wat ik kan. Zij zien mij op school, met mensen in een klas met wie ik niet overweg kan, en in alle rust observeert wat er om mij heen gebeurd.

Nu is het tien jaar later. Ik ben op dezelfde school voor een stage gesprek voor een collega die een opleiding heeft gedaan. Gedurende haar lesperiode was ik haar stagebegeleidster. Na het gesprek kwam ik een van deze leraressen van tien jaar geleden tegen. Verbaasd kijkt zij mij aan en vraagt mij wat ik kom doen. Ik vertel haar in het kort een antwoord en vertel haar waar ik werk. "Goh, dat is een onverwachte ontwikkeling". Veel tijd is er niet en ze loopt door. Van binnen voel ik diezelfde woede weer opkomen, en dezelfde pijn.

Maar het meest heb ik spijt. Dat ik haar niet verteld heb wat ik werkelijk wil zeggen. Ik wil haar zeggen dat ze het zo fout had. Niet geschikt voor de zorg? Ik werk met ontzettend veel liefde in de zorg. En ook al twijfel ik soms, er is nog nooit iemand die heeft gezegd dat ik het niet goed doe. Mijn leidinggevende en werkgevers, maar ook collega's geven mij vertrouwen. Ik kreeg mijn huidige functie, ook al was ik net klaar met de opleiding, ik mocht EVV-er worden, en nu mag ik ook nog eens een HBO opleiding Toegepaste Gerontologie gaan doen. Niet geschikt? Gelukkig zijn er mensen die wel in mij geloven, ook al geloof ik het zelf niet eens altijd meer. Want als je maar vaak genoeg verteld wordt dat je iets niet kunt, dan ga je het vanzelf geloven.

Maar misschien moet ik deze twee dames wel bedanken. Omdat mijn drang om het tegendeel te bewijzen mij heeft gebracht waar ik nu ben. Met geweldig werk, lieve bewoners, geweldige collega's, en ik mag doen waar ik wél goed in ben. Zorgen.