Tuesday, March 24, 2015

Geraakt

Daar zat ze met aan iedere hand een andere man. Haar nagels laten verzorgen. Het is vrijdagmiddag en inmiddels zijn we gestart met de Geluksroute voor NL Doet. Er zijn allerlei verschillende activiteiten voor de oudere bewoners van het verzorgingshuis waar ze even geluk kunnen proeven. Dit jaar zijn er 29 leerlingen van Windesheim aanwezig om te helpen. Twee jongens geven aan even uit hun 'comfort zone' te willen stappen en willen graag nagels lakken vandaag. Al snel hebben ze de eerste gast tussen hun in en gaan ze aan de slag met de nagels van deze oudere dame. Glunderend laat ze zich verwennen met de beide mannen aan haar zij en laat ze haar nagels behandelen. Van een afstandje sta ik te kijken hoe deze vrouw geniet van dit moment en de aandacht die ze krijgt. Tevreden staat ze na 20 minuten op om een rondje te lopen... om vervolgens nog een keer tussen de mannen plaats te nemen. En ik weet hiermee dat deze dag geslaagd is, want van te voren zeggen we altijd dat het niet uit maakt hoeveel mensen er komen, al is er maar één bewoner die we gelukkig hebben gemaakt, dan hebben we ons werk gedaan. Ik kijk deze middag even om mij heen en zie overal mooie dingen ontstaan. Handen worden vastgehouden, er wordt geluisterd, samen activiteiten gedaan en jong en oud is er voor elkaar, de verhalen worden gedeeld. Ik ben geraakt door dit moment.

Vandaag ging ik een vrouw van 90 interviewen voor een opdracht van school. De opdracht was iemand van niet-westerse afkomst te interviewen die tot in ieder geval zijn of haar 20e in het buitenland had gewoond en daarna naar Nederland is gekomen. Op het moment dat ik kwam zat ze al op mij te wachten met een warm welkom. Deze vrouw is ooit bewoonster geweest in het verzorgingshuis waar ik werkte, maar is later verhuisd naar een andere woning. Wat ik erg jammer vond, deze dame met een geweldig stel hersens is altijd in voor een goed gesprek. Wat kon ik daar altijd van genieten. Regelmatig vielen we in discussie over het geloof, niet over God, maar over de functie van het geloof. Zij leerde mij zien dat het geloof belangrijk is, maar dat je het op je eigen manier kan en mag interpreteren. Haar visie hierop kon ze altijd ontzettend goed verwoorden. Vandaag stak ze ook weer enthousiast van wal met haar verhaal. Over vroeger, over Indonesië; haar geboorteland, over studeren, over polio, literatuur, geloofsovertuiging, over het gezin waarin ze was opgegroeid en het huis van de familie en de omgeving. Haar enthousiasme is aanstekelijk, het is heerlijk om naar haar te luisteren. Ze sprak vol humor en emotie over de tijd vanaf haar geboorte.

Zonder dat ik het doorhad dwaalden we hopeloos van de verhaallijn af. Ze bleef vertellen, met ogen die naar het verleden reikten, de momenten opnieuw beleefden. Ik liet haar vertellen. Ze vertelde over dat Java, waar ze woonden, bezet werd door de Japanners, en dat ze zich schuil hielden in Batavia. Over haar broer die krijgsgevangene werd en is omgekomen en dat zij met honger en zonder bezittingen teruggetrokken waren tot ze bevrijd werden. Haar verhaal bleef steken door het moment van bevrijding. Ze werd emotioneel, tranen vulden haar ogen en haar handen balden zich tot vuisten. En toch sprak ze door, deelde dit moment met mij. Over het gevoel wat ze had toen ze werden bevrijd. Ondertussen was ik diep geraakt door haar openhartige verhaal. Zo zaten we samen te huilen. "Zie je wel, nu begin jij ook, want dat is wat er gebeurd als je praat van mens tot mens en contact hebt. Dan moet je samen huilen!" zegt ze tegen mij.

Door bemiddeling van het Rode Kruis kon deze vrouw naar Nederland komen met haar ouders, waar ze opgewacht werden door familie die het Rode Kruis gevonden had in Zeist. Herenigd met familie bleef ze in Nederland in Zeist. Waar ze door bemiddeling haar leven met haar familie weer kon opbouwen totdat ze met haar moeder naar Groningen verhuisde waar ze een baan kreeg bij de Universiteit als docent. Haar hele leven bleef ze voor haar moeder zorgen en samen met haar moeder wonen tot die op haar 75e overleed. "Weet je wat het is Nienke, ik heb mijn goede leven hier te danken aan het Rode Kruis. En daarom zal ik tot mijn dood, al is het het laatste wat ik doe, het Rode Kruis steunen. Want ook al wordt er soms getwijfeld aan de organisatie, wat zij doen is bemiddelen. Zij zorgen ervoor dat families bij elkaar komen, dat mensen uit oorlogsgebied worden gehaald en geholpen worden. En daar ben ik heel dankbaar voor."

Ruim twee uur later verliet ik haar appartement, diep onder de indruk door haar verhaal. Geraakt tot op het bot. En ik besefte mij door haar verhaal hoe dankbaar ik mag zijn voor mijn goede leven, maar ook voor mijn werk. Dat ik voor deze generatie ouderen, met alle verhalen en achtergronden mag zorgen. Iedere keer weer ben ik geraakt door deze mensen, dat zij mij toelaten en een stukje van hun leven met mij delen.

 
Wil je ook het Rode Kruis steunen? Kijk dan even op de website: http://www.rodekruis.nl/

Wednesday, March 18, 2015

De deur naar geluk

Ik loop met haar over de gang een stukje mee. 93 jaar is ze, en ik vind haar geweldig. Ze is gevat, vrolijk, bescheiden en lief. Iedere woensdag om 12.00 zaag ik met haar de week door midden. Of in ieder geval, we spreken op woensdag ochtend altijd met elkaar af wie van ons aan de beurt is. Ons grapje.

Toevallig kom ik haar vandaag om 12.00 tegen op de gang en we overleggen om dit keer de klus samen te klaren. Na tijd zegt ze 'Gelukkig, dat zware klusje hebben we maar weer geklaard, want hij ging maar moeilijk hoor!', waarna ze hard begint te lachen. Ik vraag haar waar ze nog meer gelukkig van wordt. 'Ach' zegt ze 'ik ben een gelukkig mens', wanneer ik haar vraag waarom krijg ik een hele rij met opsommingen. 'Ik ben nog gezond, ik kan nog bijna alles zelf, ik ben eigen baas, ik krijg vaak bezoek, ik kan goed met de mensen overweg, ik heb lieve zusters die komen, ik heb hier alles wat ik nodig heb, ik ben mijn eigen baas. Wat ik wil doen doe ik, en wat ik niet wil doe ik niet, zo simpel is dat!'. Ik ga nog even door met vragen, wat ze nog belangrijk vind bijvoorbeeld. Ze laat mij een gedicht lezen over mensen die gezond zijn die altijd klagen, terwijl je de mensen die een handicap hebben niet hoort en gelukkig zijn met wat ze nog wél kunnen. Een treffend gedicht. Passend bij deze vrouw, passend bij hoe ze het leven nog ziet.


Het ervaren van geluk is ontzettend belangrijk voor de mens. Het zorgt niet alleen voor een geestelijke boost, maar ook doet het lichamelijke klachten doen afnemen. In de film Into The Wild is Christopher McCandless op zoek naar zijn eigen geluk, hij ontsnapt aan de dagelijkse sleur waarin hij niet gelukkig is en besluit alleen de wildernis in te trekken. Aan het einde van de film wanneer hij stervende is schrijft hij de zin 'Happiness is only real when shared', en daar gaat het om. Om geluk te ervaren moet je ook geluk delen. Geluk is een van de weinige dingen die groeit wanneer je het deelt.

Vandaag was ik in gesprek met een collega en hadden we het over geluk en houden van. Ze zei tegen mij 'Gelukkig worden kan iedereen, het is alleen aan jezelf om de deur open te zetten. Zodra je dat doet, en je gaat van jezelf houden zal niets je meer in de weg staan'. Maar dat is niet zo makkelijk als dat het lijkt. Geluk moet je leren ontvangen. Die deur moet je leren open zetten, vooral als je bang bent dat een ander de deur in je gezicht dicht slaat zodra je hem open wilt doen. Dat is heel kwetsbaar. Soms heb je een duwtje nodig om de deur op een kier te zetten, of om de brievenbus in de deur maar te openen.

En daarom hebben we dit jaar in één van de verzorgingshuizen een Geluksroute georganiseerd. En echt, alle credits aan Marike van IJssel, die dit concept heeft bedacht, wat inmiddels tot een landelijk geheel is uitgegroeid. Geluk brengen, geluk plukken en geluk delen staat centraal. Delen waar je zelf gelukkig van wordt en zo het geluk verspreiden. Ieder mens van welke leeftijd ook wil een gevoel van geluk ervaren. Dat doe je niet alleen door alleen maar te nemen, maar ook door te geven en te delen. Met name bij ouderen zie ik regelmatig dat ze de behoefte hebben om ook eens iets voor een ander te doen. Tijdens de Geluksroute in Meppel wil ik de ouderen de gelegenheid geven om geluk te proeven, brengen en delen. Want niets maakt mij gelukkiger dan in anderen geluk, hoe groot of klein ook, terug te zien, dat doet alles even vergeten!
 

Wil je zelf ook geluk plukken of brengen tijdens één van de geluksroutes? Kijk dan hier op de website voor een route bij jou in de buurt!

Thursday, March 5, 2015

Scary Little Things

Ik weet het al als ik opsta, het gevoel dat mijn hoofd aan mijn romp vast gelast is zonder hem in beweging te krijgen; ik ben gespannen. Er staat een druk dagje voor de deur en hoewel ik mij er op verheug, vind ik het ook maar spannend. Na een afspraak over NL Doet de Geluksroute is het tijd om naar het werk te gaan. Om 10.30 heb ik een familie gesprek. En zoals altijd met nieuwe dingen ben ik lichtelijk gespannen. Niet dat ik niet vaker familiegesprekken heb gevoerd. Integendeel, dit doe ik regelmatig. Maar nu ik nog niet zo lang op mijn nieuwe werkplek ben, heb ik nog niet de kans gehad om alle families te ontmoeten van de bewoners van wie ik EVV-er ben. En die nieuwe dingen zijn toch de Scary Little Things.

De koffie staat klaar. Spullen liggen klaar. Pen bij de hand. En wachten tot ze er zijn. Zoon vind het prettig om moeder er bij te hebben en daar stem ik uiteraard mee in. Het gaat ook over haar dus ze heeft op zijn minst het recht om erbij aanwezig te zijn. Van te voren had ik mij al helemaal gek gemaakt met het idee dat deze familie ontevreden zou zijn, vind dat we tekort schieten in zorg of klachten hebben. Na een korte introductie stel ik aan zoon de vraag hoe hij vind dat het gaat, en het eerste antwoord dat ik krijg is "Goed, mijn moeder is tevreden, dan ben ik dat ook". Moeder stemt daar met een grote glimlach en twinkelende donkere ogen van achter haar lange wimpers mee in en als donderslag bij heldere hemel verdwijnt mijn kop-aan-romp-gevoel. De spieren in mijn nek kunnen weer ontspannen. Even ben ik trots, niets is namelijk zo bevredigend als een tevreden bewoner én een tevreden familie.

En zo zijn er wel meer van die Scary Little Things. Zo ging ik vorige week voor het eerst naar Zumba. Ja, je leest het goed, ik doe sinds vorige week aan Zumba. Ritmisch mee bewegen op muziek in een relatief snel tempo. En om in de zaal te gaan staan tussen allemaal onbekende mensen met mijn niet-zo-charmante verschijning is ook zo'n Scary Little Thing. Om er vervolgens achter te komen dat het gewoon ontzettend leuk is. Of voor de eerste keer naar je nieuwe werk gaan. Na lange tijd weer eens je badpak aantrekken en naar het zwembad gaan. Op iemand afstappen en zeggen dat diegene fantastische schoenen aan heeft. Je mening geven en niet weten hoe die ontvangen zal worden. Allemaal kleine dingetjes die best spannend zijn, waar we eigenlijk een beetje bang voor zijn, die je hartslag in je keel doen kloppen....

Maar die uiteindelijk helemaal niet zo erg blijken te zijn als je van te voren gedacht had.