Longelooflijk

 Het is vroeg, het zonnetje schijnt, ik open de gordijnen in de woning en zet vast een pot koffie voor mijn collega's komen. Want iedereen weet, als je in de zorg werkt is koffie van levensbelang. 

De afgelopen week was taai. Eigenlijk waren de afgelopen weken taai. Influenza A heeft goed huisgehouden in ons huis met 12 zeer kwetsbare bewoners. In korte tijd meerdere cliënten die van griepverschijnselen overgingen in een pittige longontsteking. Dat zorgde voor quarantaine, voor werken met beschermende pakken aan, veel zweet, en onrustige cliënten door het gebrek aan dagbesteding. En herstellen is best lastig als je een ernstig meervoudige beperking hebt, en al best op leeftijd bent. Helaas moesten we van een cliënt afscheid nemen, en gelukkig mochten een paar cliënten goed herstellen, maar het is voor een paar nog best kwakkelen. En dat levert soms pittige dagen op. Je cliënt in pijn en ongemak zien, niet kunnen ontspannen, niet kan vertellen waar ze precies last van heeft, dat je door middel van ja/nee vragen gelukkig wat dingen duidelijk weet te krijgen. De laatste dagen waren pittig, veel zweet, verkramping, en pijn voerden regelmatig de boventoon. Machteloos stonden we aan haar bed, proberen haar te kalmeren, haar hand vasthouden, en af en toe een fris washandje over haar hoofd, en opnieuw een andere houding aanbieden.

Vanochtend stond ik met een verpleegkundige aan haar bed, ik dacht nog "Het word weer zo'n dag", met weinig comfort. Maar de verpleegkundige zag het ook, na kort overleg besloten we al snel dat een beetje extra morfine misschien zou helpen. Ik legde uit dat ik haar dan even kon douchen omdat dat de hele week nog niet gelukt was. En zo voegden we de daad bij het woord. Een kleine hoeveelheid extra medicatie om de dag goed te beginnen. 

Er van verzekerd dat de morfine inmiddels goed zijn werk deed legde ik alles klaar, zocht ik de fijnste douchegel, zocht ik een bodylotion, en pakte de gezichtscrème erbij. Een lekker warme douche, ondertussen ging mijn collega haar bed verschonen en ontbijt maken, en nam ik de tijd om haar lekker te verzorgen. Omdat ze dat zó nodig had. Eenmaal fris en wel in haar stoel en een stevige bodem in de vorm van een bord medische pap bracht ik haar naar het zonnetje op het balkon.

Ik hoor haar op haar manier nog even kletsen, armen en schouders gespannen, nog steeds niet geheel comfortabel. Maar als ik een paar minuten later langs loop zie ik twee handen langs haar rolstoel hangen, hoofd al leunend tegen haar hoofdsteun, ogen gesloten... "Zit je daar lekker?", en ik hoor zachtjes "Jaahhhh". 

Het kostte een stap harder zetten, wat extra inspanning, een beetje veel liefde en aandacht. Maar haar dag is gemaakt. En dus die van mij ook ❤️

Hou vast

Het is bijna het einde van het jaar. Een turbulent jaar, een mooi jaar, een verdrietig jaar. Een jaar vol tegenstrijdigheden. Het was mooi, het meedoen aan business 4 students, een nieuw functie wat mij zo veel meer vertrouwen in mijzelf gaf, en een liefde in mijn leven. Dat deed mij weer beseffen hoe veel kracht je put uit liefde. Hoe belangrijk liefde voor jezelf en voor de ander is, maar ook hoe kwetsbaar liefde je maakt. Want uit liefde kun je ook veel verliezen. En dat doet pijn, maar ook daaruit ontstaan weer mooie nieuwe dingen. Waar ergens één deur dicht gaat, gaat een andere weer open.

En het kan ook zo voorbij zijn. Onze lieve collega overleed vorige week onverwachts. Haar leven werd haar abrupt ontnomen, en daarmee werd ze ons abrupt ontnomen. Dit prachtige mens was nooit iets te veel, zo veel inzet, humor en altijd betrokken. En hoewel er veel verdriet is, en er gerouwd wordt, komen mensen ook weer dichter tot elkaar. Al die mensen om haar heen die samenkomen, verdriet delen en knuffels uitwisselen. Zo verdrietieg en mooi tegelijk. Het moment van saamhorigheid dat je zo lang mogelijk wil vasthouden in alle ellende die er om ons heen gebeurd.

Hou vast.
Hou vast aan de liefde, hou vast aan elkaar.
Leef je leven niet gejaagd alsof het bijna eindigd, maar maak fouten, leer, vergeef. En doe juist rustig aan, verwelkom het met open armen, heb elkaar lief, en geniet met volle teugen, maak plezier, lach hardop en wees vriendelijk en positief.
Heb je leven lief met alle kronkels en mooie paden dat het met zich meebrengt.

Love is all....

Waardering voor de mantelzorger

Iedere avond om 17.30 komt ze bij haar moeder, iedere avond hetzelfde ritueel. Haar moeder is onlangs 99 geworden, en heeft dementie. Ze herkent haar dochter nog goed, elke dag dezelfde welkome begroeting is te horen. Iedere dag om 17.30 klinkt uit het appartement een liedje, en daarna brengt ze haar moeder naar bed. "Zo lang ze er nog is breng ik haar iedere avond naar bed" klinken de woorden steevast. Een mooi gebaar, moeder bedekt metde mantel der liefde van haar dochter.

Vorige week was het de dag van de mantelzorg, en in Meppel werd zelfs de week van de mantelzorg gehouden. Mantelzorgers van allerlei verschillende leeftijden konden zich opgeven voor verschillende activiteiten, en vanuit de organisatie waar ik werk hebben we op verschillende fronten meegewerkt. Zo mocht ik afgelopen week meerdere keren een workshop geven, en ik vond het geweldig. Ik heb prachtige mensen ontmoet die kwamen om even te genieten. Mensen die soms al meer dan 30 jaar mantelzorger zijn van hun echtgenoot, buurman, moeder, vader, of ouders die een kind hebben met een handicap, en die er alles aan doen om het leven van naaste zo aangenaam mogelijk te maken.

Een warm gebaar, want je kiest er niet voor om mantelzorger te worden, die rol krijg je in vrijwel alle gevallen in je schoenen geschoven en je vervuld je rol uit liefde. En ik geloof er dan ook in dat je de mantelzorger moet waarderen en ondersteunen waar je kunt een waar hij of zij behoefte aan heeft. Maatwerk. Want geen situatie ie hetzelfde. Voor iemand zorgen naast je baan en je huishouden, je moet het maar kunnen.

Zo is er een echtpaar, van 94 en 97 jaar oud, die nog op zichzelf wonen in een flat boven een winkel. Zij zorgt voor haar man. Er werd aan haar gevraagd waar ze behoefte aan heeft, wat ze nog zou willen doen en waarbij ze ondersteund kon worden. Haar antwoord; "Niets hoor... mijn tijd komt nog wel!". Dan ben je 94 en heb je nog zo'n positieve levenshouding. Hoe mooi is dat?

Ik heb bescheiden mensen ontmoet, liefdevolle mensen ontmoet, mooie mensen ontmoet. We kunnen niets anders doen dan deze groep te ondersteunen, maar ook vooral te waarderen. Ze doen zo belangrijk werk! Laten we volgend jaar op nog meer plekken deze mantelzorgers even laten genieten, omdat ze het zo verdiend hebben.

Van Betekenis

Ik loop door de stad en zie haar voorbij lopen. Het duurt een paar seconden voordat ik besef wie er voorbij loopt. Ik draai mij nog een keer om en op hetzelfde moment doet zij dat ook. Hoogwit haar, hippe bril, rollator. En nog steeds net zo lief als ik mij kan herinneren. 88 is ze. "Ik zag het eerst ook niet hoor, ik heb je ook al zo lang niet gezien". Samen bedenken we dat het drie jaar geleden is dat we elkaar voor het laatst gezien hebben, de laatste keer was kort nadat haar man was overleden wie altijd in het verzorgingshuis woonde waar ik werkte. Ze vraagt mij onmiddellijk hoe het met alle collega's gaat nu het huis waar we toen werkten niet meer open is, ze noemt alle namen van collega's op welke ze kan herinneren. Even belangstellend als altijd. Ik vertel haar over de ontwikkelingen van het huis en van het team. Ik moet haar beloven dat ik de groetjes doe aan iedereen van het team, dat het altijd een fijn huis was met fijne collega's en dat iedereen zo ontzettend goed voor haar man had gezorgd, vol lof spreekt ze deze woorden uit.

Wanneer ik weg loop denk ik na over onze ontmoeting. Ik besef mij hoe bijzonder het is dat ze zo positief terug kijkt op de tijd dat haar man bij ons woonde, dat ze de zorg voor haar man met een gerust hart uit handen heeft kunnen geven. En ik ben ontroerd door haar belangstelling en mooie woorden. Ik ben blij dat we zo van betekenis hebben kunnen zijn. Want dat is waar het in de zorg om draait, van betekenis zijn voor anderen. Je werkt niet in de zorg om er zelf beter van te worden, of gewoon omdat het 'moet', nee, wanneer je werkt in de zorg wil je van betekenis zijn voor een ander, in deze maatschappij. En het maakt ook weer duidelijk hoe belangrijk het is om het gewoon goed te doen, niet gewoon zorg verlenen; nee, zorg verlenen, cliënten leren kennen, mantelzorgers te woord staan en ondersteunen. Je geeft betekenis aan de zorg voor cliënten.

Betekenis is het sleutelwoord van deze tijd. Afgelopen weekend was een uitzending van VPRO's Tegenlicht aan dit hele thema gewijd. Het gaat er niet alleen meer om dat er in de maatschappij geld verdiend wordt, het gaat er steeds meer om dat je van betekenis bent in de maatschappij. Bedrijven zijn niet meer alleen maar bezig met het verdienen van geld, steeds meer met het verdienen van geluk en betekenis geven. Purpose Economy. Een mooie ontwikkeling die iets heel waardevols teweeg brengt.

Twee weken geleden pitchte ik een idee. Een idee dat al langer door mijn hoofd speelt, een idee dat ik alleen af en toe gekscherend tegen anderen uitsprak. Tijdens de voorbereiding van mijn pitch besefte ik mij pas hoe belangrijk het was om dit idee de wereld in te helpen, omdat ik mijn wens wilde uitspreken, én omdat ik wilde weten hoe het ontvangen zou worden. En het werd ontvangen. Het idee werd zelfs met open armen ontvangen. Bedrijven, scholen, organisaties en particulieren aan elkaar koppelen om kleine initiatieven op lokaal niveau tegen eenzaamheid te stimuleren. Inmiddels zijn er verschillende helpende handen uitgestoken om het te gaan realiseren. Om daadwerkelijk met elkaar iets te doen tegen dit maatschappelijke probleem. Met elkaar samenwerken, geluk creëren, van betekenis zijn voor elkaar. En ik vind het hartverwarmend. Nog geen idee waar het heen gaat en hoe het eindigt, maar de beweging is in gang gezet. Iets mooiers kon niet gebeuren. Mijn idee kreeg betekenis. Ik kreeg betekenis.

Geluk zit niet in rijkdom. Geluk zit niet een groot huis. Geluk zit niet in dure horloges. Geluk zit in betekenis. In het betekenis geven aan anderen, aan jezelf, doen waar je blij van wordt, in contact te zijn met anderen. De betekenis van geluk is geluk betekenis geven.

Niet lullen maar poetsen

Maandag was het een prachtige bijna-lentedag en ik probeer van binnen naar buiten te kijken, maar wordt al weken belemmerd in mijn uitzicht door een paar ongewassen ramen. En vooral wanneer de zon erop schijnt zie je het doffe laagje extra goed dat een muurtje tussen mij en buitenwereld vormt. Een ergernis. Eigenlijk al vier weken. En op deze prachtige dag besluit ik snel een lekker sopje te maken om dat doffe laagje weg te poetsen en mijn ramen weer een prachtige glans te geven. Zo lekker!

En dat vind ik ook zo lekker aan werken in de zorg. Hoe vaak doe je de dingen omdat het een dagelijkse handeling is? Gewoon wassen, aankleden, ontbijt en weer door. Ik betrap mijzelf er zo vaak op, gewoon de dingen doen zoals je ze altijd doet. Maar ik vind het zo lekker om voor dat beetje extra te zorgen. Om iemand lekker te douchen, de fijnste doucheschuim te gebruiken, daarna samen de mooiste kleren uitzoeken, geurtje op, kettinkje om, haren netjes. En dan dat complimentje "Wat ziet u er prachtig uit vandaag, mooi mens!". Dat geeft het begin van de dag zo'n mooie glans. Cliënten laten glanzen van trots en tevredenheid is zo mooi.

Maar wat als je je eigen glans verliest? Als je jezelf even verliest en er zich een dof laagje om je heen vormt. Dat doffe laagje dat er voor zorgt dat je niet goed meer kunt kijken, en je de grip op jezelf en je omgeving steeds meer kwijt raakt. Vandaag was ik in gesprek met mijn coach, ik heb haar hard nodig om mijn eigen-ik weer helderder te kunnen zien, mijn werk-ik, studie-ik en ikzelf. Gewoon, omdat het even niet ging, omdat dat doffe laagje steeds dikker werd. En we hadden het over vaardigheden, en gedurende ons gesprek kwamen we steeds meer tot de conclusie dat 'glans' een heel belangrijk item in mijn leven is. De afgelopen weken heb ik even stil gestaan, niets gedaan, minder werk en minder studie, de tijd genomen mijn doffe laagje weer weg te poetsen. En langzaamaan begin ik weer te glanzen. Dat doffe laagje is nog maar flinterdun en kan ik weer helder zien. En dat maakt ook dat ik andere dingen weer kan laten glanzen, en andere mensen ook weer glans kan geven. Ik vind het dan ook belangrijk om niet te lang te lullen, maar te poetsen. Niet te lang stil staan bij wat geweest is, maar om de oneffenheden op te poetsen en weer lekker verder te shinen.
Misschien een leuk vooruitblik voor in de toekomst en voor op een visitekaartje "Nienke; glansrijk medewerker".

Na het gesprek kwam ik thuis en er lag een stapeltje post op de deurmat. Post met heel lieve kaarten en teksten. Daar ben ik zo dankbaar voor! Ontroerd en met glans in mijn ogen valt weer een beetje dofheid weg. Wat heb ik lieve mensen om mij heen! Mensen die ook mij laten glanzen.

Sneu voor de doden

"Geef mij maar een spuitje, van mij hoeft het niet meer..." Een zin die onder ouderen en in de zorg voor ouderen regelmatig uitgesproken wordt. Geen positieve kanten meer zien in het leven, alleen nog achteruitgang en het gevoel hebben er niet meer te toe doen. De vraag waar je als medewerker vaak niets mee kunt. Begrip tonen, proberen gerust te stellen, in gesprek gaan, positieve kanten laten zien, iedere keer probeer je iets te doen, waarop je weet dat vaak de cliënt stopt met zeggen en het gezicht afwend. Niet omdat de vraag er niet meer is, maar omdat die wederom niet gehoord kan worden. Het machteloze punt in de zorgverlening waarin je iedere keer zoveel wilt, maar niet altijd kunt helpen.

We horen en zien vaak de schrijnende gevallen, de mensen die het slecht hebben, die ongelukkig zijn. Maar wist je dat onderzoek heeft uitgewezen dat hoe ouder je wordt, hoe gelukkiger je wordt? Dat de groep in de leeftijd van 65-85 aangeeft gelukkiger te zijn dan mensen met een lagere leeftijd? Dat deze groep in staat is veel meer van het leven te genieten? Nog zin hebben in hun leven, contacten zoeken, kijken naar wat zo nog wél kunnen en met een positieve kijk in het leven staan. De mensen die nog genieten van lekker eten, van spelletjes, van familie, een boek lezen, die zelf nog kaartavonden organiseren, er op uit gaan om op een terrasje te zitten en een advocaatje met slagroom in de avond.

Afgelopen weekend maakte ik een praatje met een cliënt. Zij is 97 jaar, en kan slecht zien en horen. Dat is voor haar een belemmering, iets wat ze regelmatig aangeeft, hoewel ze tegelijkertijd ook beseft dat een dokter niets meer kan doen aan iemand met deze klachten van deze leeftijd. "Een mens moet toch ergens aan dood gaan" zegt ze dan. Ik vroeg haar waar zij nog van kan genieten, wat voor haar nog zin heet. Contact, televisie kijken, de krant lezen, boeken van vroeger inzien, de kinderen, lekker eten, er kwam een hele rij aan activiteiten, en zij vertelde nog steeds het leven wel te zien zitten. Ze vertelde over haar leven, over broers en zussen, en dat één van haar broers al jong gestorven is en dat ze dat ze dat erg vind en niet alleen voor haarzelf. "Ik vind het zo sneu voor de doden dat ze al zo vroeg het leven gelaten hebben. Moet je eens kijken wat ze allemaal moeten missen, er zijn zo veel mooie dingen in het leven! Reizen, mooie plekken om te zien, er is zo veel te doen, en zij hebben dat niet gekund en ik wel!". Een knap staaltje omdenken.

Deze wijze vrouw laat weer eens zien dat ouder worden helemaal geen kwelling is en hoeft te zijn. Als je zelf maar kan genieten van wat je nog wel hebt, en je kansen benut. Zie de mooie dingen in het leven!

Enjoy life, never stop playing!

Liefde is licht

"I Love you to the moon and back". Hoe vaak wordt dat gezegd? Ik hou van je... een heel eind, heel veel liefde. Liefde is licht. Liefde brengt licht. En weet je dat het licht er maar 1,3 seconde over doet om de maan te bereiken? Dus die reis van de liefde tot de maan en weer terug duurt eigenlijk helemaal niet zo lang. Het geheim van die woorden schuilt in de symboliek.

En als je liefde hebt, heb je alles. Als je het vermogen bezit om lief te hebben, heb je meer dan de rijkste persoon op aarde. Omdat je het vermogen bezit om het licht te zien, want zonder licht, zie je niks. Zonder liefde zou je je familie niet liefhebben, je vrienden niet zien en ontmoeten, dan zou je jezelf niet kunnen erkennen en liefhebben en zou je de liefde om je heen niet kunnen zien. Je hebt licht nodig om de liefde tussen anderen te kunnen zien, tussen mensen, tussen dieren en de natuur. Je zou de wereld om je heen niet kunnen ervaren, geen liefde voor wat je hebt, voor wie je om je heen hebt.

Liefde en licht staan voor altijd met elkaar in verbinding, omdat het één niet zonder het ander kan. Liefde zit in mensen, mensen zijn belangrijk om liefde te kunnen delen, ervaren, verbinden. Liefde is alles.

Laten we afspreken dat we wat vaker liefde verspreiden, delen. Laten we elkaar inzien dat we liefde nodig zijn, liefde vermenigvuldigd zich als je het deelt. Het begint bij jezelf. Toon een beetje liefde aan een ander, iemand die je kent, iemand die je niet kent, de eenzame buurvrouw, je cliënt, de klant bij de kassa, familie. Geef door wat je hebt, verlicht elkaar, zodat we alles om ons heen verlichten, want zonder liefde lopen we rond in het duister zonder het lichtnopje te kunnen vinden.

Voor mijn collega's in de zorg; heb je werk lief. Heb elkaar lief. En toon liefde aan je cliënt. En collega's. Het is bewezen dat een aanraking, een hand op hand, op schouder, oogcontact, of een aai over het hoofd een grote bijdrage levert aan het welzijn van de mens, dus ook van ouderen. En weet je wat het mooie is? Het effect van het geven van een aanraking is net zo groot als het ontvangen ervan. Hoewel het lijkt of de zorg steeds verder wordt teruggedrongen wordt en we steeds minder mogen inzetten in de zorg, we zullen altijd één kracht behouden. Liefde voor ons vak. Zolang we dat blijven inzien zal ons werk ook altijd licht blijven.

                                                 "I love you to the moon and back"